Sıfır deyip geçmemek gerek. Çünkü kendisinin bu günlere gelişi pek de kolay olmamış. Binbir zorlukla geldiği rakam ailesinde yerini alan “0” kendisinden sonra gelecekleri de belirttiği için aslında oldukça neşelidir.
Matematik, fen bilgisi ve mühendisliğin temelini oluşturan rakam sıfır, eski çağlardan beri var. Babil tabletleri ve Maya yazılarından, mevsimlerin akışı ile ilgili hesaplarda kullanıldığını öğreniyoruz. Yine de bir rakam olarak kabulü 2000 yıl sonra Hindistan’da gerçekleşiyor. Hindistan felsefesi ve Nirvana mutlaka kulağınıza tanıdık geliyordur. Matematik hakkında yazan Alex Bellos, “Hiçbirşeyin bir şey olduğu fikrinin Hindistan kültüründe önemli bir yeri olduğunu” söylüyor. “Nirvana ise bir hiçlik hali. Öyleyse hiçliği ifade eden bir sembol neden olmasın?” diye de ekliyor.
Sıfır dışındaki rakamların hemen hemen hepsi, zaman içinde birçok değişikliğe uğrasa da kendisi başlangıcından bu yana aynı kalmış.
İçi boş bir çember gibi duran sıfır oysa ki içine herşeyi alan; kendi adı değil de kimi kabul ettiyse onun adıyla anılmaya başlanan, tevazu sahibi bir rakam.
Hint mistizimi ise sıfırın yuvarlağını, yaşam döngüsü ya da diğer adıyla “ölümsüzlük kıvrımı” olarak yorumluyor.
Güney Asya’dan Orta Doğu’ya geçen sıfır, Arap sayı sisteminin de bir kısmını oluşturdu. Haçlı seferleri ile başlayan, Arap fikirlerine karşı duyulan güvensizlik ortamında Avrupa’da bulunma talihsizliğine de erişen rakamımız, 1299 yılında Floransa’da yasaklandı. Yasağın gerekçesi ise 0’ın kolayca 9 a dönüştürülebilmesi ve diğer rakamların sonuna eklenerek fiyat şişirme ile sahtekarlık yapılmasıydı. Nihayet 15. yy’da diğer arap rakamları ile birlikte kabul gördü. 17. yy’da Descartes tarafından keşfedilen ve bugün sınava hazırlanırken de karşımıza çıkan x ve y grafikleri yani Kartezyan Koordinat sisteminin temelini oluşturdu. Rönesans döneminde altın çağını yaşadı.
0 ve 1 arasındaki ilişki ise değme aşklara taş çıkarır; özellikle de günümüzdeki bilgisayar dilinde bütün sözcükler onların etrafında döner. O zaman diyelim ki, elde var sıfır demeden önce iki kere düşünmeye değer!
